Mùa Chay khởi đi với thứ Tư Lễ Tro, người người tín hữu trên
khắp năm châu cúi đầu nhận hình thánh giá bằng dấu tro ghi trên trán. Mùa Chay
cũng nhắc nhở người tín hữu, dưới lăng kính màu tím, thân phận tro than của con
người, có đó rồi mất đó, tương tự như hoa Quỳnh Hương khuya nở sớm tàn. Nhưng
nhìn dưới lăng kính màu hồng, Mùa Chay cũng gợi nhớ mối liên hệ phụ mẫu tử giữa
trời cao và đất thấp, bởi vì “Chúa ơi, con chẳng là chi, chỉ là hạt bụi, mà sao
Chúa lại yêu con vô cùng?”. Mùa Chay, hơn thế nữa, kêu gọi người tín hữu bóc lột
miếng vỏ cũ, khoác vào tấm áo mới, một dạng thay đổi, một cuộc đổi thay để thôi
không làm trứng, làm sâu, làm nhộng, nhưng vươn mình triển nở hóa ra cánh bướm
tô thêm đậm đặc màu xanh thiên đàng ngay trên cõi trần gian.
Những hạt bụi tro của Mùa Chay ghi trên trán có thể được ví
với những vị thuốc diệu kỳ có khả năng chữa trị những căn bệnh của nhân loại. Từ
những thời kỳ đầu tiên khi trái đất cất tiếng khóc oe oe chào đời, kéo xuống tới
ngày người ta chà đạp đá sỏi kinh thành kéo vào Vườn Cây Dầu trói chặt Đức
Giêsu mang đi, cho tới những ngày tháng của bây giờ và hôm nay, đã bao nhiêu
bàn chân bước đạp giẫm lên trên mặt đất đen của trái địa cầu, đã bao nhiêu linh
hồn từng ghé xuống cõi trần rong chơi một khoảng, đã bao nhiêu hình hài nghiêng
đổ bóng dài xuống cõi nhân gian? Ai ngồi tính toán cho ra? Cuộc sống tiếp tục
xoay vần, Sinh! Bệnh! Lão! Tử! Con người nhịp nhàng xoay tròn quỹ đạo trăm năm.
Tiếp nối trăm năm vẫn chưa là gì ngoại trừ tro bụi. Trong vòng quay cuốn hút của
sinh, bệnh, lão, tử, người người vẫn cứ thường thường quên đi là một ngày sẽ tới,
khi đó tôi sẽ hóa ra tro bụi của hình hài nguyên thủy mà tôi đang mang trên vầng
trán vào ngày thứ Tư của Mùa Chay. Khi nhớ lại thân phận con người là hữu hạn,
là tro bụi, tôi sẽ bớt, thôi, không khóc lóc, hoặc là bớt, thôi, không than thở,
hoặc là bớt, thôi, không khó chịu với cuộc đời, những khi phiền toái của cuộc sống
đè nặng trên đôi vai nhỏ bé của tôi. Khi nhận ra cuộc sống đang được đếm từng
ngày từng tháng, cho nên một giây không nên bỏ phí, một phút chớ nên lãng quên,
tôi sẽ dễ dàng gạt bỏ đi, bớt, thôi, không dõi nhìn những lăng kiếng khá tiêu cực
của thường tình nhân gian.
Những hạt bụi màu đen của Mùa Chay cũng nhắc nhở tôi về liên
hệ phụ mẫu tử của thiên đàng và trần gian. Thiên Chúa biết tôi là hạt cát, hạt
bụi, thế mà tại sao Ngài lại yêu hạt cát, hạt bụi là tôi đến thế nhỉ? Đã bao
nhiêu lần khi tôi bước chân lên bãi cát dài vô tận của đại dương, bao nhiêu hạt
cát đã lọt qua những kẽ chân hoặc bị tôi dẵm dí, chà đạp lên trên, nhưng có hạt
cát nào đủ sức mời gọi tôi dừng bước kiên nhẫn cúi nhìn tìm kiếm sắc hình? Đã
bao nhiêu lần khi tôi bước dẵm đạp lên trên những hạt bụi của sàn nhà, hạt bụi
nào đủ ma lực kêu mời để tôi cúi xuống phân biệt bụi này bụi đỏ, bụi kia bụi
tro? Hạt bụi nào? Chẳng có hạt bụi nào cả. Thế mà thiên đàng xa thẳm vẫn cứ tiếp
tục từ trên trời cao vén mây kiếm tìm hạt bụi lạc loài trên trần gian là tôi.
Đã từ bao lâu nay, vĩnh hằng vĩnh cửu vẫn cứ loay hoay đi ra đi vô than ngắn thở
dài bên song cửa, bởi vì Phụ Mẫu thiên đàng vẫn chưa nhìn thấy bóng dáng hạt bụi
trần gian quay về nơi căn nhà xưa. Lạ nhỉ? Hay ghê? Nhìn tôi trong kiếng, ngắm
mình trong gương, tôi vẫn thấy mình nguyên vẹn hình hài của một hạt cát, hạt bụi.
“Thế mà vĩnh hằng thiên đàng ơi, con vẫn không hiểu tại sao Ngài lại yêu con đến
như thế?”.
Mùa Chay cũng gợi lại trong tôi nhạc phẩm, “Kìa con bướm
vàng, xòe đôi cánh” của một thời ấu thơ. Đã có một thời của lớp Mẫu Giáo, lớp Một,
tôi mê nhìn những cánh bướm màu sắc rực rỡ bay lượn trên những cánh đồng. Vào một
khoảng của thơ ấu, đã biết bao lần tôi mơ làm bướm vàng bay xa bay cao vào
trong bầu trời rực rỡ. Thời của ngây thơ đơn giản hóa vấn đề không bao giờ đặt
trong tôi câu hỏi về mối tương quan và sợi giây liên hệ giữa trái trứng lốm đốm
trên mặt lá xanh với con sâu lông lá xấu ơi là xấu, với con nhộng nằm chết héo
khô lặng lẽ treo trên nhánh cây, và với chú bướm vàng đẹp đẽ bay lượn trong bầu
trời. Thơ ấu trôi xa vào quá khứ để lại giọng khàn vỡ đục của tuổi bắt đầu làm
người lớn cho tôi lại thêm một lần nữa hiểu biết và kinh nghiệm về đổi thay của
trứng bướm, của con sâu, của con nhộng, và của con bướm. Nếu không thay đổi,
tôi sẽ tiếp tục nằm chết trong quả trứng bướm, một quả trứng hư, trứng ung, trứng
thối. Nếu tôi đổi thay chuyển động lắc mình, mầm trứng nhúc nhích biến hình đổi
dạng, khiến tôi nứt vỏ trứng, mở mắt ngỡ ngàng hé nhìn thế gian. Nhưng thay đổi
từ trứng sang sâu vẫn chưa đủ, bởi nếu tôi vỡ trứng hóa ra con sâu lông lá xấu
xí, khắp cùng thiên hạ đều sẽ gớm ghét, tránh xa khi họ đối diện tôi. Mà có quý
chi một kiếp sâu, bởi con sâu cũng chỉ làm tôi nổi bật hóa ra mồi thơm cho chim
trời bay lượn trên không dừng lại một nhịp cánh, bay xuống nuốt trôi tôi vào vực
thẳm tối tăm. Là con sâu, tôi cũng chỉ tiếp tục cong người trườn bò đi dưới mặt
đất. Nếu thiên hạ giơ chân đạp xuống, thế là thân phận con sâu cái kiến biến dạng
trên mặt đất. Nhưng thay đổi từ sâu sang nhộng vẫn chưa đủ, bởi nếu tôi chịu nhả
tơ làm kén, hóa thành nhộng, thì tôi cũng vẫn tiếp tục lặng lẽ chết đi trong
kén. Nếu vậy, cuộc đời cũng chẳng có chi gọi là khá hơn. Đáng giá gì một sợi tơ
tằm? Lụa nào kết nối chỉ bởi một đường tơ? Con nhộng, hình hài của thây ma xác
chết, ai xót thương, ai nhỏ lệ cho một chú nhộng?
Đổi thay, thương hải biến vi tang điền, biển cả (đổi thay)
biến thành ruộng dâu.
Thay đổi, hạt lúa gieo vào đất đen đổi thay nảy mầm vươn cao
biến thành cây mạ xanh non.
Đổi thay, thay đổi, khi vươn vai phá rách bốn bức tường bao
bọc phận kén, tôi nhẹ mình bay bổng vào cõi trời xanh trong của rực rỡ hương
hoa thiên đàng.
Mùa Chay, mùa để tôi thay đổi, tôi không dự tính, lên kế hoạch,
vẽ họa đồ đổi thay ai khác nhưng chính tôi, hạt bụi trần gian.
Tôi đang ngồi đếm trứng bướm trên mặt lá của cuộc đời vào những
ngày đầu tiên của Mùa Chay. Tôi thắc mắc không biết trái trứng nào cần phải
chuyển mình nứt vỏ nhường lại cho tôi một đời sống mới của con bướm vàng. Nếu
chưa biết, tôi sẽ hỏi,
Chúa ơi, xin hãy chỉ cho con biết con sẽ phải chết đi thói
hư tật xấu nào trong Mùa Chay này?
LM Nguyễn Trung Tây, SVD
Đăng nhận xét